zaterdag 8 augustus 2009

Orgeltocht Noord-Holland 2009

Tja een klein verhaaltje bij de orgeltocht is misschien niet zo gek ter illustratie van de foto's en omdat ik nog nooit iets geschreven heb, hierbij een korte impressie.
Hoewel ik menig orgelrecital heb bezocht waarbij de galm in grote ruimten van fantastische orgels in de Westerkerk, Waalse en Nieuwe Kerk meestal overheerste, stond 8 augustus in het teken van een heel ander ambiance. De nostalgie van Zeskamp met een bijna onrealistische orgeltocht.

De afvaardiging van DePund was bescheiden (Job, Hans en Paul) en geheel in overeenstemming met de kleine intieme ruimten en dito orgels in enkele dorpskernen van Waterland. Tussentijds zou er ruim gelegenheid geboden worden om in een rustig fietstempo van de ene kerk naar de andere te fietsen.
De eerste verrassing diende zich al in Durgerdam aan waar het bescheiden kerkje volledig gevuld werd met zo'n 135 luisteraars en er klapstoeltjes tekort bleken.
De inleider zette de zaak nog meer op scherp door te vermelden dat de volgende kerk in Holysloot hooguit 80 mensen kon bevatten. Er zouden dan twee ingekorte concerten gegeven worden maar ik zag direct al iedereen zich klaarmaken om zich zo snel mogelijk naar de uitgang te kunnen begeven. Gelukkig was de haardos overwegend grijs zodat we ons nog geen zorgen maakten.
Onze organiste voor de dag hield een lange inleiding over de geschiedenis van de kerk en het kabinetsorgel zodat er voldoende tijd was even een frisse neus te halen en een sigaretje te roken.
Het programma was gevarieerd en liet een breed scala aan timbres horen. Het orgel klonk zacht zodat iedere beweging hoorbaar was van de weinig gedisciplineerde toehoorders.

Na afloop was het rennen naar de uitgang en laverend tussen de grijsaards baanden we ons een weg naar Holysloot om daar net op tijd aan te komen voor het volgende concert. De kerk was al half gevuld dus menigeen moet tot het uiterste gegaan zijn om ons toch voor te blijven.
Het orgel hier had een meer monotone klank maar was gelukkig zo luid dat het recupereren van de ouderen nauwelijks te horen was. De Partita van J.G. Walther met eindeloze variaties op het thema Jesu, Meine Freude (ook bekend van het motet van J.S. Bach BWV 227) was breed uitgesponnen en van ongekende schoonheid. Bijna onwezenlijk voor zo een klein kerkje in de polder.
In afwachting van de beƫindiging van het tweede concert in dezelfde kerk was er even tijd voor herstel op een terrasje met een versnapering maar geestelijk konden we ons weer enigszins opladen voor de volgende krachtsinspanning. Zelf was ik nog nooit in Holysloot geweest omdat het buiten iedere doorgaande route ligt maar van Hans had ik begrepen dat het nog leuk kon worden met een miniveer over het water en daarna een halve kilometer ploegen door een weiland met de fiets aan de hand met als extra hindernis krakkemikkige fietsgeulen over moddersloten.
Voor een groep padvinders misschien een leuke uitdaging maar voor een flinke roedel AOW-ers toch geen geringe opgave.
Hans had niet overdreven. Vlak voordat het tweede concert was afgelopen spoedden we ons naar de veerpont waar slechts 8 fietsers tegelijkertijd overgezet konden worden. Achter ons vormde zich dan ook een eindeloze rij wachtenden voor de veerpont. Wij konden gelukkig vrij snel mee om de hindernis van het weiland te nemen. Graag had ik in het weiland surrealistische foto's gemaakt van de desperate ouderen die later zouden arriveren maar in dat geval zouden we het begin van het concert missen dus zochten we snel een plaatsje in de kerk van Broek in Waterland. De kerk zat al aardig vol dus waarschijnlijk had de meute zich goed voorbereid en de auto als vervoermiddel gekozen.
Eerlijk gezegd kan ik me van het laatste concert niet veel herinneren. Door het warme middaguur, het slaapgebrek van de late schaakavond ervoor en de sonore orgelklanken raakte ik in een gelukzalige schijnwereld die pas verstoord werd door het applaus na afloop van het concert. Tevreden keerden we huiswaarts.

Door de uitwijding over de historie van de orgels realiseer je je pas goed wat een eeuwig durend geschuif er plaatsvindt met deze orgels. Zodra een gemeente meer standing kreeg en het zich kon veroorloven werden duurdere en betere orgels aangeschaft en de oude ingeleverd of doorgeschoven naar andere minder bedeelde gemeenten. Zo was het orgel in Durgerdam een afdankertje van de Hervormde Kerk in Drunen, was Holysloot bedeeld met een orgel dat achtereenvolgens de reis van Haarlem naar Ouderkerk aan de Amstel en tenslotte Amstelveen had gemaakt.. Dat Broek in Waterland kan bogen op een origineel orgel maakt misschien wel duidelijk hoe rijk deze gemeente in het verleden is geweest.

Uniek was in ieder geval deze minder bekende orgels eens te kunnen horen om van de ambiance van fietsende ouderen op een strak schema en een wiebelend veerbootje maar te zwijgen. Het enige nostalgische gevoel dat ontbrak was de stem van Dick Passchier uit de Meerpaal te Dronten en de zeephelling.
Ik heb genoten.
-Paul
Foto's van Paul en Hans
======================
Het programma:
10:30 Durgerdam Hervormde Kerk
12:00 Holysloot Witte Kerkje
14:30 Broek in Waterland
Organiste: Christine Kamp
Website van het event

2 opmerkingen:

Hans zei

Mooi verhaal Paul.
Ik heb ook genoten van mijn eerste orgeltocht!

Riet zei

Paul,
Eindelijk een reactie van mijn kant: verslag leest lekker weg. Ga zo door.